Wandelen in Midden-Limburg: de mooiste natuurgebieden

Voor veel wandelaars is Midden-Limburg een gebied waar je vooral heel hard doorheen rijdt richting het Zuid-Limburgse heuvelland. Maar dat is ten onrechte. Midden-Limburg heeft namelijk zoveel meer te bieden dan alleen de A2 richting Maastricht. Sterker nog, ik durf zelfs te beweren dat het in Midden-Limburg met alle natuurgebieden (waaronder tweemaal een Nationaal Park) gevarieerder wandelen is dan in rest van de provincie.

Daarom een overzicht van de mooiste natuurgebieden en wandelgebieden van Midden-Limburg.

Midden-Limburg, een natuurrijke streek met de mooiste wandelingen

Midden-Limburg is het gebied in Limburg net boven het Smalste Stukje Nederland, ter hoogte van Weert en Roermond. De regio omvat verder de gemeentes Nederweert, Leudal, Beesel, Maasgouw en Roerdalen. In het westen ligt de grens met België en in het oosten de grens met Duitsland. De belangrijkste rivier? De Maas, die hier voor het eerst volledig in Nederland stroomt.

Echt heuvelachtig is het niet, al is Midden-Limburg op meerdere plekken zeker niet vlak. Desalnietemin is Midden-Limburg bezaaid met grote en kleine natuurgebieden waar het geweldig is om te wandelen. Veel van de natuurgebieden zijn bovendien erg rustig, al zul je op op een zomerse dag in de Nationale Parken zeker ook niet de enige zijn. Lees hieronder over de mooiste natuurgebieden om te wandelen in Midden-Limburg.

1) Koningsteen en Vijverbroek

Thorn kent landelijke bekendheid als “Het Witte Stadje” en op zomerse dagen kun je hier zomaar busladingen buitenlandse toeristen tegenkomen. Maar minder bekend is de schitterende natuur net buiten Thorn. Een tweetal heel verschillende gebieden liggen er uitnodigend op je te wachten, beide zonder de massa’s dagjesmensen. De door mij ontworpen Trage Tocht Thorn combineert deze natuurgebieden en wordt zo een van de mooiste routes om te wandelen in Midden-Limburg.

De Koningssteen is een voormalige grindafgraving. Tot in de jaren ’80 was het hier een drukte met de baggerboten, maar nu is het een oase van rust. Waar het grind gewonnen is liggen nu diepe waterplassen waar je volop watervogels kunt spotten. Op het land heersen de gallowayrunderen en konikpaarden. En op het schiereiland leven de bevers zich uit en struikel je bijna over de omgeknaagde bomen.

Het aangrenzende Vijverbroek daarentegen is juist een heel oud natuurgebied. Zoals de naam “Broek” doet vermoeden is het hier onvervalst moeras en dat is al eeuwen zo. Het was ooit gemeenschappelijk gebied voor de omliggende dorpen en bron voor sprokkelhout. En mythische verhalen. Het is het enige gebied in Nederland waar je nog steeds weerwolven kunt aantreffen.

> Lees meer over de Trage Tocht Thorn.

2) Beegderheide

Bij het plaatsje Beegden ligt een schitterend stuk heide, de Beegderheide. Tot enkele decennia terug was het militair oefenterrein, maar inmiddels is het een van de geheimen van Midden-Limburg om te wandelen. De Beegderheide is een van de weinige plekken waar je nog rivierduinen aantreft van ongeveer 10.000 jaar oud, aangevuld met recentere stuifduinen. Dus verwacht geen vlak terrein. Maar misschien nog wel mooier zijn de vele vennen die hier liggen te schitteren in de avondzon.

> Lees meer over wandelen in de Beegderheide.

3) De Meinweg

Het Nationaal Park De Meinweg ligt net onder Roermond tegen de Duitse grens aan. Het is een bijzonder gebied vanwege de terrassen met steile overgangen ertussen. Deze terrassen zijn deels ontstaan doordat hier de Peelrandbreuk begint, de enige breuk in de aardkorst van betekenis in de Lage Landen en bron voor aardbevingen. Verder is dit natuurgebied in Midden-Limburg het enige wandelgebied waar je nog adders kunt tegenkomen, zonnebadend op het zand. Ben je aan het wandelen, dat zijn ze meestal al weg voordat je ze kunt zien. Ben je op de fiets, dan is er een goede kans dat je eroverheen rijdt. Vandaar dat er op meerdere plaatsen een verbod is om te (mountain)biken.

De Meinweg stond landelijk in het nieuws door de grote bosbrand die hier heerste in 2020. De gevolgen daarvan zijn nog duidelijk zichtbaar, al begint de natuur zich in rap tempo te herstellen. Ben je met de hond, dan kun je aan de rand van het Nationaal Park je hondenlijn in je zak houden. Er is een groot gedeelte ingericht als hondenlosloopplek. Een andere startplek ligt bij Vlodrop-Station, hier wandel je over een vlonderpad zo Duitsland in.

> Lees meer over wandelen in De Meinweg met de hond.
> Lees meer over het vlonderpad bij Vlodrop-Station.

4) De Groote Peel

Het andere Nationale Park in Midden-Limburg: wandelen in de Groote Peel. Ondanks de naam is dit het kleinste Nationale Park van Nederland en in het broedseizoen nog een stukje kleiner voor wandelaars, want dan hebben de vogels een groot deel ervan voor zich alleen.

Het Park ligt half in Midden-Limburg en half in Noord-Brabant en wie oplet kan het verschil duidelijk zien. Het natuurgebied is namelijk ontstaan door turfwinning. Waar de turf weggegraven is, liggen nu mooie plassen. In Brabant werd dit grootschalig en systematisch uitgevoerd wat resulteerde in grote en rechte plassen en rechte lanen. Aan de Limburgse kant daarentegen waren het vooral kleine zelfstandigen die jun eigen perceeltje ontgonnen, met nu dus veel kleine en grilliger waterpartijen.

> Lees meer over de Trage Tocht Groote Peel.

5) Weerterbos

Het Weerterbos is, zoals bijna alle bossen in deze streek, restanten van wat ooit productiebossen waren voor de mijnbouw in Zuid-Limburg. Toch is het Weerterbos een van de meest gevarieerde natuurgebieden om te wandelen in Midden-Limburg. Is het niet vanwege de afwisseling tussen water, dat steeds meer de ruimte krijgt, bos en open velden, dan is het wel vanwege de bijzondere fauna. Het Weersterbos is namelijk het enige gebied in Limburg waar het edelhert voorkomt in het wild. Enkele decennia geleden uitgezet en veilig achter edelhert-bestendige hekken, dat wel. Maar de kans om een edelhert te spotten is hier wel relatief groot. Speciale edelhertexcursies in de bronsttijd zijn een absolute aanrader.

> Lees meer over het Weerterbos en de Hugterheide.
> Lees leer over de edelherten in het Weerterbos.

6) Wijffelterbroek

Het Wijffelterbroek ligt net achter het dorpje Spramproy en is tegenwoordig weer een echt moerassig gebied, waar overtollig water kan worden vastgehouden. Diverse pogingen om dit gebied de ontginnen zo rond 1900 zijn nooit echt goed gelukt. Het gebied is grensoverschrijdend en ligt deels in België en deels in Nederland en als je je verdiept in de historie hebben hier ook de nodige grensperikelen zich voorgedaan.

Wil je grote grazers spotten, dan heb je hier bijkans een garantie dat je er een aantal tegenkomt. Paarden en ook Schotse hooglanders, maar het is ook een van de weinige gebieden waar de tauros graast. De tauros is een hedendaagse poging een rund te fokken met dezelfde genetische kenmerken als het oerrund, dat een paar honderd jaar geleden is uitgestorven. Het project is nog in volle gang en je kunt hier duidelijk enkele tussenvarianten aantreffen.

> Lees meer over wandelen in de Wijffelterbroek.

7) De Maasplassen

Het is al eerder genoemd: de ontgrindingen in Midden-Limburg hebben prachtige gebieden achtergelaten om te wandelen. De grindgaten bij Stokkem in Belgisch Limburg zijn mooie struingebieden geworden, maar dus niet in Midden-Limburg. Wel in Midden-Limburg heb je Heel. Werp voor de gein eens een blik op de plattegrond van Midden-Limburg en Heel en denk al die blauwe vlekken even weg. Heel ligt dan langs de Maas en in een landelijk gebied met veel akkers en weilanden. En nu is Heel volledig omgeven door veel waterplassen. Die transformatie voltrok zich in amper dertig jaar in de vorige eeuw.

Nu de industrie verdwenen is zijn de Maasplassen getransformeerd tot recreatieplassen voor pleziervaart, wandelgebieden en natuurgebied. Een leuke wandeling om en te genieten van de rust van tegenwoordig en wat op te steken van de grindgeschiedenis is de Grindgatenroute rondom Heel. Informatieborden tonen foto’s van toen. Het uitzicht toont het landschap nu. Zoek de verschillen is een bijna ondoenlijk spel, hier.

> Lees meer over de Grindgatenroute bij Heel.

8) Tungelroysebeek

Een van de minder bekende gebieden in Midden-Limburg om te wandelen bevindt zich tussen de dorpen Swartbroek en Ell. Hier stroomt de Tungelroyse beek, die na recente ingrepen weer kan meanderen als ooit. Hoogtepunten in deze streek zijn Weerenbroekpoel, waar de “wilde” ezeltjes grazen en de Heijkersbroek, die als vanouds weer moerassig is ingericht als klimaatbuffer. De visvijver ligt er bijzonder schilderachtig in het midden. Ook de Krang is een moerasgebied, waar je een heerlijk stukje over een vlonder wandelen mag. Het zijn geen grote natuurgebieden hier, maar juist klein en fijn en juist daardoor erg bijzonder voor een wat minder gebruikelijke maar o zo mooie wandeling.

Bestemming Buitenlucht heeft zelf een wandeling ontworpen die de allermooiste delen van de natuurgebieden in dit deel van Midden-Limburg met elkaar verbindt. De wandelroute start bij Landgoed Lemmenhof en je kunt kiezen uit een variant van 5, 10 of 15 kilometer. De langste is zeker de mooiste en neemt als enige ook de moerasgebieden van de Krang mee.

> Lees meer over wandelroute vanuit de Lemmenhoff in Ell.

9) Het Leudal: de tuin van Midden-Limburg

IJsvogelparadijs Het Leudal wordt ook wel de Tuin van Limburg genoemd. En dan weet je eigenlijk wel genoeg: het is een van de parels van Midden-Limburg en een bijzonder populair gebied voor wandelaars. Mooie hoogteverschillen, diep uitgeslepen beken en steile oevers zul je hier gaan tegenkomen. Maar ook duinen en uitzichten. Een oude watermolen, die nog steeds (of beter: weer) werkzaam is en op ’s zomerse dagen kun je hier zelfs op een standje zonnebaden of zwemmen in de beek.

> Meer informatie over Het Leudal (bezoekersentrum).

Dorstig en of hongerig? Bij het bezoekerscentrum is een restaurant en iets verderop in de Busjop nog een. Beide plekken zijn ook bij uitstek geschikt als startplek. Bij de Busjop tref je trouwens prehistorische grafheuvels, een teken dat je hier niet de eerste bent.

10) Tussen Swalm en Maas

Tussen Beegden en Swalmen ligt een oude rivierduin, de Donderberg, die begroeid is met bos. Vanaf daar kun je alle kanten uit om te wandelen in dit deel van Midden-Limburg. Twee rivieren komen hier samen: de Swalm en de Maas. De Maas als de grote moederrivier van Limburg, de Swalm als enthousiast meanderende kleine zus. Je kunt er kanovaren, maar ook heerlijk wandelen. Vooral de uiterwaarden bij Beesel, met een authentieke Zaanse (!) molen en de prachtige bedding van de Swalm, vlak voor de monding in de Maas, zijn niet te versmaden. Ook het dorp Beesel zelf, waar je struikelt over draken is een absolute aanrader. Draken en Beesel zijn onlosmalelijk verbonden sinds het Draaksteken, een openluichtspektakel dat al sinds 1630 wordt uitgevoerd.

> Meer informatie over de Trage Tocht Beesel.

11) Heioord

Onbekend, maar lokaal zeker niet onbemind. Integendeel. Heioord is in alles kleinschalig. Maar wel een bijzonder gaaf gebleven stukje mozaïeklandschap, zoals je dat nog maar zelden ziet. Kleine percelen bos en weide wisselen zich hier in hoog tempo af. En dat al meer dan honderd jaar bijna ongewijzigd. Op de weides wordt kleinschalig runderen gehouden voor de veeteelt. Af en toe wordt er een geslacht en lokaal verkocht.

De bospercelen zijn ieder amper een paar hectare groot en bijna allemaal in bezit van particulieren. Daartussen tref je nog originele houtwallen ter afscherming. Wil je een stuk authentiek Midden-Limburg uit de 19^e eeuw zien, dan is Heioord de plaats waar je wandelen moet. Als bonus tref je ook een stuk reconstructie van de Dodendraad uit de Eerste Wereldoorlog aan, de manier waarop Duitsland de vluchtelingenstroom vanuit België naar Nederland probeerde in te perken.

Startplaats voor een wandeling door Heioord is Neeritter, wat op zelf ook een mooi monumentendorp is, met nog veel gebouwen uit de 19^e eeuw.

> Meer informatie over de Wandelroute Neeritter door Heioord.

12) Weerter- en Budelerbergen

Je kunt het gerust de Sahara van Midden-Limburg noemen, dit natuurgebied om te wandelen tussen Weert en Budel. De Weerter- en Budelerbergen is een militair oefenterrein, maar je mag er gewoon wandelen zolang je op de paden blijft en eventuele oefeningen niet stoort.

Het is een schitterend gebied op de grens met Brabant. Veel zandverstuivingen, maar ook productiebos en een enkel vennetje. Het gebied is uniek, want hier vind je het grootste veld met prehistorische grafheuvels van Nederland (en een van de grootste van West-Europa). Wandelknooppunten zijn er niet, maar verdwalen is ook niet echt mogelijk. Parkeren op de parking aan de Trancheeweg, vlak langs de spoorlijn.

> Meer informatie over wandelen in de Weerterbergen

Lang leve meerdaags wandelen in natuurgebieden in Midden-Limburg

Wil je liever meerdaagse wandelingen doen? Denk dan eens aan het Graaf van Hornepad. Dit wandelpad van 92 kilometer loopt rondom Weert en combineert alle natuurgebieden in dit deel van Midden-Limburg. Weert is enkele jaren geleden nog uitgeroepen tot de groenste stad van de Wereld, dus je komt met dit pad meer dan genoeg aan je trekken. Zo wandel je door de Weerterbergen, met het grootste veld met prehistorische grafheuvels van Nederland, door de IJzeren Man, door de Wijffeltertbroek, Weerterbos en de Krang, om maar een paar van de natuurgebieden te noemen.

Blijf op de hoogte!

Zet nu je emailadres op mijn mailinglist! Af en toe ontvang je een emailtje van me met een overzicht van de nieuwste blogs. De updates komen uit wanneer het uitkomt, dus zeer onregelmatig. Een beetje zoals ik zelf ben dus. Je emailadres wordt alléén voor deze mailing gebruikt.

E-mailadres:

Laat dit veld leeg als je een mens bent: