Wat is er te doen in Alphen in Noord-Brabant? Alphen, niet te verwarren met het grotere Alphen aan de Rijn, is één van de mooiste dorpjes in de provincie. Het ligt tussen Tilburg en Breda, in het gebied dat bekend staat als “De Baronie”. Het dorpje heeft een gezellige kern, met leuke oude gebouwen.
Het waren de Romeinen die een weg aanlegden van Antwerpen naar Nijmegen. Langs die weg stichtten ze Alphen. Maar waarschijnlijk leefden er hier zo’n 1000 jaar eerder ook al mensen. De naam Alphen komt waarschijnlijk van Alf-heim, wat zoiets als woonplaats aan een waterloop betekent. Er ontspringt hier inderdaad een beekje.
Wil je weten wat te doen tijdens een dagje in het Brabantse Alphen? Dan heb ik hier een handige lijst met tips voor leuke uitstapjes.
Lees ook:
- “Tips voor een dagje Hellevoetsluis” in Zuid-Holland
- “Tips voor een dagje Valkenswaard” in Noord-Brabant.
Wat te doen bij een dagje Alphen?
1) Bekijk de toren van de Sint-Willibrorduskerk
De kerk zelf is vrij nieuw en niet heel bijzonder, maar dat is de kerktoren wel degelijk. Je ziet hem al van verre als je komt aanrijden en dan valt ook meteen de bijzondere vorm op. Het een laatgotische toren waarvan de bouw in 1500 startte. Bovenop staat een hoge spits.
Die spits is er tijdens beschietingen in de Tweede Wereldoorlog van afgevallen en kwam op de kerk terecht. De kerk moest volledig opnieuw worden gebouwd. De toren kon worden herbouwd in de oorspronkelijke stijl in 1966. Nu is de toren uiteraard een rijksmonument.
2) Zwemmen in ’t Zand
Als het lekker weer is, dan kun je een fantastisch fijne dag hebben door te gaan zwemmen in ’t Zand. Nou ja, het zwemmen doe je in het water, maar het gebied waar het zwemwater zich bevindt heet ’t Zand. Hier lag vroeger een uitgestrekte zandverstuiving zoals in grote delen van Brabant en Limburg. Van zonsopgang tot zonsondergang is ’t Zand helemaal gratis te bezoeken. Het recratieseizoen loopt van 1 april tot 1 oktober. Wil je vernachten, dan is er tevens een recreatiepark aanwezig.
De recreatieplas is werkelijk een heel mooi en idyllisch plekje. Is het nou geen zwemweer, dan kun je hier ook een heerlijke wandeling maken. Eigenlijk is het hier in elk jaargetijde erg mooi.
3) Maak een ommetje
Er zijn een drietal wandelroutes uitgezet in en om Alphen, de zogenaamde ommetjes. Ommetjes zijn in principe korte wandelroutes die starten en eindigen bij een dorp. Twee van de drie zijn inderdaad redelijk kort, maar Alphen heeft ook een ommetje van ruim 13 kilometer.
De ommetjes starten allemaal in het dorp bij een informatiebord (Pastoor Binckplein) in Alphen. De wandelingen zijn gemarkeerd met routepaaltjes, maar je kunt ook een plattegrondje en een folder downloaden op de website van Toerisme De Baronie
Ommetje Oosterwijk (6,6 km)
Een ommetje dat langs diverse oude gebouwen gaat. Ook kom je bij ’t Zand, dus neem je zwembroek mee. Tenslotte loop je door het buurtschap Oosterwijk en via de Barbarakapel en een oude looierij weer het dorp in.
Ommetje De Hoevens (7,4 km)
Een wandeling waarbij je Landgoed De Hoevens aandoet. Maar dat niet alleen, want je komt ook routehuisjes tegen langs de oude spoorlijn Bels Lijntje en je komt langs het Pestkerkhof.
Ommetje Boshoven (13,4 km)
Deze,voor een ommetje behoorlijk lange wandeling, brengt je via het buurtschap Boshoven naar de Kwaalburgse heide, waar Napoleon nog een kampement heeft gehad.
4) Bezoek het Pestkerkhof
Een heel bijzonder plekje om naar toe te gaan is het Pestkerkhof. Dit is wat ik noem een micro- hotspot: heel gaaf om te zien, maar veel langer dan een kwartiertje zul je er niet zoet zijn.
Het Pestkerkhof ligt een stukje buiten de bebouwde kom en dat is met een reden. Met de uitbraken van de Pest in het begin van de 17e eeuw werden de slachtoffers op een veilige afstand van het dorp begraven. Lange tijd is de locatie van het pestkerkhof verloren gegaan, totdat een pastoor het in 1936 wist terug te vinden. Nu is dit pestkerkhof het enige toegankelijke pestkerkhof dat nog over is in Nederland.
>>> Lees meer over het Pestkerkhof Boslust.
5) Ga naar het Oudheidkundig Streekmuseum
Een klein museum over de cultuurgeschiedenis van de regio is het Oudheidkundig Streekmuseum. Met veel oude voorwerpen over vroegere ambachten zoals leerlooier, zadelmaker en vroedvrouw. Het museum is gevestigd in een charmant oud hervormd kerkje uit 1821. Het kerkje kwam er op gezag van koning Willem III omdat de katholieken door een grondwetswijziging opeens weer recht hadden op de grote kerk.
6) Bekijk het Schijnvliegveld De Kiek
In de Tweede Wereldoorlog werd er langs het Bels Lijntje een vliegveld aangelegd door de Duitsers. Maar niet zomaar een vliegveld. Nee, alles aan dit vliegveld was nep. Er waren neplandingsbanen en er stonden nepvliegtuigen. Maar vanuit de lucht was het nauwelijks van echt te onderscheiden. Het vliegveld had namelijk als doel om de Engelse piloten te misleiden in de hoop dat zij dit schijnvliegveld zouden bombarderen.
Nu is het een interessant belevingsbos. Er is als kunstobject een vliegtuig van cortenstaal neergezet, waar kinderen in kunnen klimmen. Er staat nog een oude bunker, van waar je een mooi uitzicht hebt over het voormalige vliegveld. En er zijn veel informatieborden.
Je kunt naar het schijnvliegveld fietsen, want het ligt aan het Bels Lijntje, wat nu een fietspad is. Ook het ommetje Oosterwijk komt in de buurt.
>>> Lees meer over Schijnvliegveld De Kiek
7) Ga lekker struinen door de straten in Alphen
Heb je geen zin om precies te bedenken wie wat waar? Ga dan gewoon een beetje op de bonnefooi het dorp verkennen. Je komt hier en daar prachtige oude gebouwen tegen. Wat dacht je bijvoorbeeld van dit woonhuis met een trapgevel uit het begin van de 17e eeuw?
Liever een wat grotere stad bezoeken in Noord-Brabant? Bezoek dan eens het centrum van Bergen op Zoom.
8) In de buurt: Baarle Nassau en Baarle Hertog
Dicht bij Alphen ligt het fameuze grensdorp Baarle Nassau/Hertog. De grens loopt hier kris kras door het dorp. Of, beter, het dorp bestaat uit veel Belgische enclaves binnen Nederlands grondgebied. Baarle zelf is een best aardig en gezellig dorp, maar echt leuk wordt het hier pas als je de grensverhalen tot je laat komen. Van onderlinge kift, tot serieuze problemen in oorlogstijd bijvoorbeeld tijdens de eerste Wereldoorlog.
>>> Lees meer over het WOI-pad in Baarle Nassau/Hertog.
Hoe bereik je Alphen (NB)?
Alphen ligt aan de N260 tussen Gilze en de Belgische grens en is makkelijk bereikbaar. In Alphen parkeert je gratis. Alleen bij ’t Zand geldt op drukke dagen betaald parkeren. In de wijk bij ’t Zand geldt een parkeerverbod voor bezoekers.
Wil je met het openbaar vervoer, dan kun je met buslijn 132 van Arriva tussen Breda en Tilburg. Deze bus gaat twee tot vier keer per uur op doordeweekse dagen, en één keer per uur in het weekend. Reistijd is ongeveer 40 minuten vanuit Tilburg en 50 minuten vanuit Breda.
Ik ken het niet (dacht inderdaad eerst aan Alphen a/d Rijn, maar dat is dus wat anders heb ik nu geleerd), maar het ziet er prachtig uit. Ik houd van die oude, schattige huisjes en gebouwen.
Een mooie wandeling via wandelknoop punten. Vanuit het parkeerterrein Natuurpoort Rooversche leij. Goirle. Via Nieuwkerk naar Alphen en verder langst de natuurbegraafplaats , De rechte heide terug naar het parkeer terrein op natuurpoort. fijne rust in het in uitspanning in Alphen.