Review van het muZIEum in Nijmegen. Heb je wel eens overwogen om een blinddoek om te doen en jezelf door een drukke stad te begeven? Ik kan het je niet aanraden. Wat ik je wel kan aanraden is hetzelfde te beleven aan de hand van ervaringsdeskundigen en moderne technieken. En dat kan in Nijmegen bij muZIEum. Ik houd wel van een stadwandeling en sta ook altijd open voor een nieuwe ervaring. Dus reed ik met mijn oudste zoon naar de oudste stad van Nederland en hadden een intrigerende ervaring. In deze review over muZIEum beschrijf ik die ervaring.
>>> Niets missen van Bestemming Buitenlucht? Zet jezelf op de mailinglijst!
Twee belevingen in muZIEum
Het muZIEum is niet echt een museum in de traditionele zin van het woord. Ze noemen zich “het ervaringsmuseum over zien en niet zien”. Hun missie is tweeledig. Enerzijds willen ze kennis en begrip voor mensen met een visuele beperking vergoten. Anderzijds zijn ze een werkgelegenheidsproject voor mensen met een oogaandoening. Bij muZIEum werken bijna 40 mensen met een visuele beperking, meestal als gids bij de belevenissen.
Klinkt zwaarmoedig, zo’n missie? Niets is minder waar! Het is vooral een heel erg leuk uitje, met een 3e plaats als leukste uitje van Gelderland in 2018. In het muZIEum kun je twee verschillende belevingen boeken. De eerste is een donkerbeleving. Hier ervaar je hoe je als blinde je favoriete trui kunt vinden in je kledingkast, of de juiste pot pindakaas in de supermarkt. De andere beleving is de “expeditie ribbelroute”. Hierbij ga je met een virtualrealitybril de straat op om Nijmegen te ontdekken. Telkens simuleert de bril verschillende oogaandoeningen. Expeditie ribbelroute is in de buitenlucht, dus, eh, driemaal raden welke beleving van muZIEum wij van Bestemming Buitenlucht voor deze review geboekt hebben.
Review Expeditie Ribbelroute van muZIEum: blind de straat op.
Gelukkig laat het muZIEum je niet zomaar blind de straat over gaan. Er gaan twee begeleiders mee, een ervaringsdeskundige gids en een ziende begeleider. Samen zorgen ze voor de veiligheid. En dat is maar goed ook, anders was ik toch zeker een paar keer de trap afgevallen.
Onze gids heet Bart. Hij heeft zelf nog een gezichtsvermogen van 5%. In het midden van zijn beeld ziet hij een witte vlek alsof hij constant recht de zon inkijkt. We ontmoeten elkaar beneden bij de deur. We krijgen een hesje om als waarschuwing voor de gewone mensen op de staat en we krijgen een korte instructie hoe we de stok moeten vasthouden en moeten bedienen. En dan gaan we op pad.
Onderweg naar het park
Onderweg naar het park oefenen we eerst met het lopen met de stok, die je als een soort radar voor je uit laat rollen. Bijzonder is het tasten met de stok om een trap op te komen. Dat is best ingewikkeld als je niet weet hoe hoog de trap precies is. Als je met je stok tastend de laatste tree hebt gevonden, vergeet dan vooral niet dat jezelf nog één tree lager staat en er dus nog niet helemaal bent. Dat gebeurt mij wel en ik lig bijna met mijn neus in de stoeptegels. Terwijl ik nu alleen nog maar vrijwillig mijn ogen dicht doe.
We leren oversteken met de stok. Stok recht naar voren, dan oversteken en na drie stappen de stok weer snel naar beneden om nog op tijd te voelen waar de stoep aan de overkant is. Bart wijst er ondertussen fijntjes op dat stoppen voor mensen met een stok niet alleen beleefd is, maar ook gewoon wettelijk verplicht.
Ondertussen vertelt Bart over de vele hulpmiddelen die inmiddels beschikbaar zijn. Langs de bibliotheek vertelt hij over braille en luisterboeken. Bij de bioscoop vertelt hij dat je tegenwoordig audiobeschrijving kunt krijgen bij veel films die vertellen wat er op het scherm gebeurt.
Ribbeltjes in de vloertegels geven houvast om op de weg te blijven. Je voelt ze duidelijk met de stok. Tegels met bolletjes geven aan dat de route eindigt of dat je moet opletten. Bij oversteekpunten bijvoorbeeld. Maar ook bij bushaltes tref je tegels met bolletjes aan. Als je hier wacht zorgt de buschauffeur ervoor dat hij met de ingang precies voor je uitkomt. Maar hoe weet je nu eigenlijk of je de juiste bus hebt. Bart vertelt dat hij vaak een foto neemt met zijn telefoon van het bord met de actuele vertrektijden en dan de foto uitvergroot zodat hij het lezen kan. Als er een bus aankomt en je kunt niet zien welk lijnnummer het betreft dat kun je een bordje ophouden met het juiste nummer. Het juiste aantal vingers opsteken kan ook, maar dit werkt beter bij lijn 4 dan bij lijn 91, natuurlijk.
Je weg vinden met de virtualrealitybril op
We komen aan bij het park, mogen even tegen een muurtje aanzitten en krijgen onze virtualrealitybrillen op. Alles lijkt nog normaal, maar dan vraagt de gids ons omhoog te kijken en te focussen op het woordje start. En dan dooft het licht. We zijn voor even blind.
Bart vraagt ons om het pad te vinden en uit te kijken voor de trap naar beneden. Het is herfst en het park ligt bezaaid met afgevallen bladeren. Dat maakt het niet eenvoudiger. Het grindpad ontdekken gaat nog best aardig, maar waar houdt het pad op en waar begint het gras. Het verschil tussen grindpad met een dun laagje bladeren en een grasveld met een dun laagje bladeren is met de taststok nauwelijks te voelen. Mijn stok blijft steken in een berg bladeren. Is dat een opgehoopte stapel langs een muur? Of moet ik gewoon even overheen stappen? Ik heb de neiging de bladeren opzij te schuiven met de stok, maar tja, waarheen dan?
Dan voel ik duidelijk een obstakel voor me. Geen twijfel mogelijk daar staat iets in de weg. Of toch niet? Jawel, maar iets verder dan ik dacht. O wacht, het zijn de benen van mijn zoon die ook maar wat in het duister tast.
>>> Tip: koppel je bezoek aan het muZIEum aan een overnachting, bijvoorbeeld in een van deze boutique hotels in Nijmegen.
Andere oogaandoeningen
Hoe blij kun je opeens zijn met een klein beetje zicht. We mogen weer omhoog kijken en de volgende oogaandoening simuleren: Maculadegenerarie. We zien een grote zwarte vlek in het midden van ons gezichtsveld. Alleen aan de randen hebben we nog wat gezichtsvermogen. Bart vraagt ons om de bijschriften bij een standbeeld te lezen, maar dat lukt eigenlijk maar half. Weer even later krijgen we letterlijk last van kokervisie. Nu zien we alleen een klein stuk in het midden maar niets aan de randen. We eindigen met staar, een heel goed te behandelen aandoening, maar wel één waar je blind van wordt als je er niets aan laat doen.
Ondertussen vraagt Bart ons telkens de omgeving te bekijken. Een torentje, zie die uitstulpingen? Wat zijn dat? Ik ontwaar wel wat, maar kan niet benoemen wat het is. Dan vraag hij om in te schatten wanneer we onder een brug doorlopen, terwijl hij blijft doorpraten. Opeens hoor je inderdaad een verandering in de klank van zijn stem. Net een klein beetje galmender. Subtiel, het zou me normaal nooit opgevallen zijn, maar het helpt enorm om je te oriënteren.
Nadat we zo ruim een half uur door het park gestrompeld hebben zit de virtuele reis erop. Net op tijd, want niet alleen de bril wordt erg zwaar, maar ook onze polsen worden pijnlijk van het tasten met de stok. Vergis je niet hoe intensief dat is voor je gewrichten en dan schijnt het met de moderne stokken met een roller onderaan nog best mee te vallen.
Straatinrichting werkt vaak niet mee
Op de terugweg loop je met een totaal andere blik over straat. Van alles waar je normaliter onnadenkend langs loopt wordt opeens een potentieel gevaar. Een gestalde fiets heeft uitstekende trappers en een stuur die behoorlijk pijnlijk kunnen zijn en die met de stok niet snel opvallen.
Of de soms bizarre inrichting van de straat. Het is duidelijk dat deze vooral door maar ook voor ziende mensen is bedacht. Ribbelroutes lopen soms scheef naar kruispunten, waardoor je lastig kunt inschatten waar precies de overkant is. We kwamen een ribbelroute tegen die tegen een winkelpui aanloopt en de blinde zo de geparkeerde fietsen inloodst. Zitbankjes met dusdanig open zijkanten dat je ze met de stok pas voelt als je eroverheen valt. Om nog maar te zwijgen van de geparkeerde fietsen recht over de ribbelroutes heen of onhandig geplaatste verkoopwaar voor winkels.
En verder in het muZIEum, een review
Behalve de belevingen kun je in het muZIEum ook veel hulpmiddelen voor blinden zien uit verschillende tijdperken. Er staan onder ander twee braillemachines waarmee je zelf een tekst kunt maken in braille en geloof me, dat is best ingewikkeld. Hoewel dat tegenwoordig meestal op de computer gebeurt, worden deze oude machines nog wel gebruikt voor het aanleren van braille. Je kunt ook braille prikken met behulp van een speciale mal. Dat is al helemaal ingewikkeld omdat dat in spiegelbeeld moet. Behalve braille kun je er blind tekenen, quizvragen beantwoorden en nog veel andere doe-activiteiten.
Zoals gezegd, muZIEum probeert ook de participatie van mensen met een visuele beperking in de samenleving te vergroten. Ze doen dat overigens zonder subsidie. Bart vertelde dat hij last kreeg van zijn oogaandoening toen hij nog een twintiger was. Hij was leraar op een school en naarmate hij steeds slechter begon te zien, werd het orde houden onmogelijk en is hij volledig afgekeurd. Door het gidsen bij muZIEum ontdekte hij dat hij nog steeds prima voor een groep kan staan en nu werkt hij in het volwassenonderwijs. Kijk, als dat een voorbeeld is van een werkgelegenheidsproject, dan kom ik hier graag mijn geld besteden.
Coronamaatregelen
Het muZIEum heeft de nodige maatregelen getroffen vanwege het Coronavirus. Voor onze expeditie betekende dat enerzijds dat de groepsgrootte drastisch beperkt was tot maximaal 2 personen. Normaal is de groepsgrootte 6 personen. Om een afstand van anderhalve meter met andere mensen op straat te garanderen is de beleving met de virtualrealitybril verplaatst naar het Hunnerpark waar het veel rustiger is. Want je houdt het niet voor mogelijk, maar het schijnt dat veel mensen toch nog even snel willen voordringen zodra je je als blinde of slechtziende over straat beweegt.
Zelf ook meedoen aan de expeditie ribbelroute van muZIEum in Nijmegen?
De expeditie ribbelroute is geschikt voor personen vanaf 13 jaar en kost €17,50 per persoon of €16,00 als je vooraf online reserveert en betaalt. Dat laatste is vanwege de corona overigens verplicht.
In deze review van muZIEum hebben we de buitenervaring beschreven. Blijf je liever binnen, dan kun je de donkerbeleving doen. Deze is voor iedereen van 8 jaar en ouder en kost ook €17,50 of €16,00 bij online reserveren, voor kinderen tot en met 12 jaar €12,00 respectievelijk €11,00. Het muZIEum is elke dag geopend van 9.30 tot 17.00 uur, alleen op maandag van 12.00 tot 17.00 uur.
Contactgegevens muZIEum: Ziekerstraat 6B, 6511 LH Nijmegen, telefoon 024-2001050, email info@muzieum.nl. Website: www.muzieum.nl
Dit betreft een onafhankelijke review van het muZIEum op basis van persoonlijke ervaringen. Bestemming Buitenlucht heeft geen belangen bij de hier beschreven activiteit.
Wat een mooie weergave van jullie beleving met mij! Ik zou er zelf ook gewoon zin in krijgen 😉
En jij nog bedankt voor de bijzondere ervaring! Ik kan het iedereen aanraden.
Wat een interessante ervaring! Lijkt me best spannend om opeens niets meer te kunnen zien, maar ontzettend leerzaam ook natuurlijk. Ik wil hier graag nog eens naartoe.
Zeker, best een beetje spannend maar je bent in goede handen. Ze laten je niet zomaar de trap afvallen, hoor. Wel echt een ervaring die je “mee naar huis neemt”.