Rolstoelpad Vijlenerbos: rollen door Zuid-Limburg

Een rolstoelpad in het heuvelland van Zuid-Limburg, kan dat? Jazeker. In het Vijlenerbos in Zuid-Limburg heb je een keurig pad dat geschikt is om met de rolstoel te wandelen. Hoewel de typische Limburgse vergezichten door de bomen geblokkeerd worden, biedt het pad wel een mooie boswandeling. Praktische informatie en een gpx-bestand tref je onderaan dit artikel.

>>> Lees mijn laatste blogs als eerste: volg me op Facebook

Rolstoelvrendelijke Wandelroute Malensbos: Rolstoelpad in Zuid-Limburg

Mijn zoon heeft een aangeboren spierziekte. Eén à anderhalve kilometer wandelen gaat nog net, veel langer lukt hem niet meer. Daarvoor heeft hij echt een rolstoel nodig. Een zoektocht naar een geschikt rolstoelpad in Limburg voor een vader- en zoonuitstapje viel echter nog niet mee. De meeste rolstoelpaden in de natuur zijn niet langer dan 1 of 2 kilometer en dat vinden we toch echt te kort. Hier in het Vijlenerbos is daarentegen een wandelroute van 5 kilometer, dat volgens Staatsbosbeheer toegankelijk is voor rolstoelen. Dus die kiezen we. Vijf kilometer betekent toch al snel anderhalf uur wandelen.

Bovendien is dit pad voor het grootste deel onverhard of half-verhard. Dat draagt toch bij aan een meer authentieke natuurbeleving dan de betonnen veredelde fietspaden, die je in veel natuurgebieden tegenkomt.

Rolstoelpad of familieroute: met rolstoel, rollator of kinderwagen door Limburg

De wandelroute is bij uitstek geschikt voor gezelschappen waarbij één of meerdere personen niet in staat is zelfstandig te wandelen. Niet alleen voor rolstoelen dus, maar zeker ook voor kinderwagens is dit pad heel goed te doen. Ook oma hoef je niet thuis te laten. Die kan prima mee met de rollator.

Let wel op het weer. Bij veel neerslag is dit pad namelijk niet zo goed toegankelijk. Wij zijn er met prima wandelweer, maar desondanks moeten we hier en daar om de plassen manoeuvreren, die er nog liggen van enkele dagen daarvoor. Op een enkele plek is een beetje hulp van mij als duwer wel heel erg welkom. Ik denk ook dat dit pad in het pratsj-seizoen ook een stuk minder geschikt of ongeschikt is voor rolstoelen.

Mocht 5 kilometer nou te lang zijn, dan kun je de route halverwege inkorten tot ruim 2 kilometer. Kortom, het is een wandelroute die voor iedereen te doen is.

Het Vijlenerbos, het langste en het hoogste bos van Nederland

In de volkmond heet het natuurgebied Vijlenerbos. Het is het meest langgerekte bos van Nederland én het hoogstgelegen bos van Nederland. Het Drielandenpunt in Vaals is het hoogste punt van het bos. De hoogteverschillen zijn, voor Nederlandse begrippen ook fors. Het bos is dan ook een echt hellingbos en zeer bekend onder wandelaars. Mijn collegablogger Jenny van IkReis heeft een mooi overzicht van wandelroutes en restaurants in het Vijlenerbos.

In werkelijkheid bestaat het Vijlenerbos uit meerdere deelbossen. Het gebied waar wij wandelen is het Malensbos. De hoogteverschillen zijn hier beperkt. In totaal over de hele wandeling slechts 40 meter. En dat is voor een rolstoelwandeling natuurlijk wel zo fijn.

Een echte boswandeling

De (voor Limburg) geringe hoogteverschillen zijn voor een rolstoelpad natuurlijk niet verwonderlijk. Maar de bijzondere doorkijkjes en vergezichten die je verwacht in het zuiden van Limburg zijn er nauwelijks. Of eigenlijk gewoon niet. Telkens staan er bomen in de weg die je het uitzicht ontnemen. Verwacht dus echt een boswandeling te gaan maken.

Dat gezegd hebbende, het is wel een heerlijk bos om in te wandelen hoor! Het is grotendeels naaldbos, maar veel minder saai dan je van veel productiebossen verwacht. Weliswaar geen vergezichten, maar wel glooiende bossen, golvende paadjes en schitterende lichtinvallen. Eigenlijk is alleen het laatste stuk wat saaier, over een fietspad langs de Epenerbaan. De Epenerbaan is één van de mooiste wegen van Nederland voor automobilisten, maar voor de wandelaar is het minder interessant. Daar staat tegenover dat je van tijd tot tijd wel in aanraking komt met bijzonder erfgoed.

Erfgoed in het Malensbos/Vijlenerbos

Je bent zeker niet de eerste die in het Vijlenerbos wandelt. Hoe lang precies is onbekend, maar zo’n 5000 jaar geleden werd dit gebied al bewandeld door onze voorouders. En al dat wandelen heeft zijn sporen nagelaten. Je treft daardoor mooi erfgoed aan tijdens deze wandeling.

Grenspaal nummer 6

Ben je met kinderen, dan is het altijd leuk om een grenspaal tegen te komen. Het idee blijft intrigerend dat je een landsgrens oversteekt bij zo’n paaltje en dat er aan de andere kant opeens een andere minister-president de baas is. Ben je zonder kinderen en ben je een grenspaalfanaat zoals ik, dan maak je er ook graag een omweg voor.

---

Lees ook: De grenspalen bij het Drielandenpunt

---

Deze wandelroute loopt voor een klein stukje net op (en volgens sommige kaarten zelfs een paar meter over) de grens met België. Daar merk je tijdens de wandeling eigenlijk niets van. Maar, neem je een paar honderd meter een zijpaadje dan kom je grenspaal nummer 6 tegen. En deze grenspaal staat er prachtig bij: op een hellinkje bij een driesprong van oude holle wegen. Mijn grenspalenhart gaat er sneller van kloppen.

De grenspaal is helaas niet bereikbaar met een rolstoel. Het ligt niet direct aan het rolstoelpad; de voor Limburg kenmerkende steile smalle weg ernaartoe leent zich niet voor rollende capriolen.

Grafheuvels uit de bronsttijd

Wel direct langs het rolstoelpad is een grafheuvel uit de bronstijd. De grafheuvel verraadt dat hier al ver voor de Romeinen mensen woonden. De grafheuvels zijn vermoedelijk 3000 tot 4000 jaar oud. In het Malensbos zijn er in totaal 7 te vinden. De wandelroute komt langs een individuele heuvel. De heuvels zijn opgebouwd met grote vuurstenen rotsblokken die gestapeld zijn. Daaroverheen ligt een laag aarde. In de grafheuvels werden de doden begraven. Soms in bijvoorbeeld een holle boom, maar heel vaak werd het lichaam eerst gecremeerd en werd alleen de as in het graf bijgezet.

Grafheuvels zijn weliswaar bijzonder oud, echt zeldzaam zijn ze allerminst. Alleen al in Nederland zijn er zo’n 3000 bekend. Meer dan 600 terreinen met grafheuvels hebben een monumentale status. De beroemdste grafheuvels vind je bij het knooppunt Paalgraven, waar je ook de grootste grafheuvel van Nederland kunt aantreffen: het Vorstengraf Oss  .

Het Russenkruis

In de eerste instantie valt het kruis nauwelijks op. In het devote Limburg tref je om de haverklap kapellen en kruizen aan in de bossen. Maar dan blijkt het niet een normaal kruis te zijn. Het is een kruis met twee horizontale balken, een Russisch orthodox kruis. Hoe komt een Russisch kruis hier in de Limburgse bossen? Daarvoor moeten we terug naar die grote oorlog van ruim honderd jaar geleden: de Eerste Wereldoorlog.

Russische krijgsgevangenen werden in de Eerste Wereldoorlog door Duitsland onder meer tewerkgesteld in de Belgische mijnen. Ook werden ze gedwongen te werken aan de spoorlijn naar Aken, de spoorlijn met de imposante spoorbrug waar de bronnenwandeling bij Sint-Martens-Voeren onderdoor gaat.

In de Eerste Wereldoorlog was de grens tussen het Neutrale Nederland en de het door Duitsland bezette België hermetisch afgesloten met een hekwerk dat onder dodelijke spanning van 2000 Volt stond. We kwamen deze “Dodendraad” al eerder tegen bij de wandelroute vanuit Neeritter, maar er is ook een reconstructie van de Dodendraad gemaakt vlakbij Baarle-Nassau/Hertog.

Het “Russenkruis”  wat hier staat herinnert aan één of twee (dat is niet helemaal duidelijk) Russische krijgsgevangenen die ontsnapten, het eerst wel lukten de draad te passeren, maar vervolgens door de grensbewaking werden doodgeschoten. Al snel na de oorlog werd hier een kruis op een boom bevestigd, ongeveer op de grens. Het huidige kruis is een vervanging ervan uit 1990.

Praktische informatie over het rolstoelpad in het Vijlenerbos in Zuid-Limburg

• Lengte 5 kilometer, in te korten tot 2,2 kilometer
• Startpunt is de Parking bij splitsing Epenerbaan – Rugweg in Vijlen. (Kom je vanuit de Rugweg aangereden, dan bevindt de parking zich aan de overkant.
• De route is gemarkeerd met paaltjes met rode markering
• De wandelroute Malensbos in het Vijlenerbos is uitgezet door Staatsbosbeheer en staat ook bekend als “SBB36”.
• Visit Zuid-Limburg heeft dezelfde route ook opgenomen als “Vijlenerbosroute Vaals”. Daar wordt de moeilijkheidsgraad bestempeld als “moeilijk”, waar ik niets van snap. De route is juist erg licht te noemen.
• Langs de route zelf zijn geen horecavoorzieningen. Wel dicht in de buurt: Lodge. Brasserie (Epenerbaan 1) en Boscafé ‘t Hijgend Hert (Harles 23).
• Zorg voor een volle accu als je een elektrische rolstoel hebt: de zachte ondergrond en de lichte hellingen vragen meer energie dan je wellicht verwacht.

GPX-bestand van rolstoelwandeling Malensbos

Om het GPX-bestand van dit rolstoelpad in het Vijlenerbos te downloaden klik je op onderstaand edownloadknop.

Blijf op de hoogte

Zet nu je emailadres op mijn mailinglist! Af en toe ontvang je een emailtje van me met een overzicht van de nieuwste blogs. De updates komen uit wanneer het uitkomt, dus zeer onregelmatig. Een beetje zoals ik zelf ben dus. Je emailadres wordt alléén voor deze mailing gebruikt.

E-mailadres:

Laat dit veld leeg als je een mens bent:

Andere rolstoelpaden

1. 
   Gennep bezoeken: stadswandeling door het historische vestingstadje
2. 
   Itterbeekvallei: wandelpad en rolstoelpad in Maaseik